Beden Eğitimi ve Spor’ un Faydası Nelerdir? ve Bu Derse Yeteri Kadar Önem Veriliyor mu?
Beden eğitimi ilk olarak isminden de anlayabileceğimiz gibi beden terbiyesi bedeni terbiye etmek gibi bir anlamı vardır. Beden eğitimi terim olarak ise vücudu geliştirmek, güçlendirmek ve sağlığı korumak gereğiyle araçlı ya da araçsız olarak yapılan hareketlerdir. Beden eğitimi, eğitiminin insan beden sağlığını ve becerilerini geliştirmeye yönelik dalına denir.
Beden eğitimi insanın bedensel eğitimi olduğu kadar zihinsel eğitiminde de önemli bir yere sahiptir ve beden eğitimi insanların fiziksel aktivitelerle, psikomotor ve bilişsel gelişimini sağlayabilmesini ifade eden bir süreç şeklinde de adlandırılabilir.
İnsanlarda beden eğitiminde bedensel eğitim ile zihinsel eğitim arasında çok önemli bir bağ vardır. Nasıl bedeni terbiye edip eğitebiliyorsak aynı şekilde ruhumuzu da terbiye edebiliriz ve bu eğitimlerin uygarlıklar tarihi kadar eskidir. Günümüzden yaklaşık 2400 yıl önce yaşamış olan Yunan filozof Platon’un “Gerçek müzisyen ve sanatçı, müzik ile jimnastiği en doğru oranlarda birleştirebilen kişidir.” sözleri ise eski Yunan’ da bile beden eğitimine verilen önemi göstermiştir. Sonra da eski çağlarda bu önem azalıp göz ardı edilse de 18. yy da Fransız düşünür Jean Jacques Rousseau oldu. Emil isimli yapıtında beden eğitimin okul derslerine girmesi gerektiği düşüncesini savunmuştur. Okullarda ise beden eğitimi derslerini koymuş olan ilk ülke 1814′ te Danimarka olmuştur. Bunun üzerine Danimarka’yı başka ülkeler de takip etmeye başlamıştır. Türkiye’ de modern beden eğitiminin öncüsü ise Selim Sırrı Tarcan‘dır.
BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN FAYDALARI
Beden eğitimi branşı bireylerin fiziksel gelişimlerine katkıda bulunmak için bulunmuş sadece bu branşa özgü bir amaçtır. Hareket sisteminin temelini aktif olarak kaslar pasif olarakta iskelet oluşturmaktadır. Hareket ise bunların daha güçlü olmasına yardımcı olmaktadır. Bu eğitim organizmayı içerir ve zihin beden bütünlüğü eğitimin temel felsefesini oluşturur. Beden eğitimi bu bağlamda kişilere kendini ifade etme ve yaratıcılık olanakları sağlar. Bedenin bireyin duygularını ifadede kullanılması, yeni hareketlerin yaratılmasında zengin olanaklara sahiptir.
Bedensel olarak insan gelişimine önemi ise kemik özgül ağırlığını ve bağ dokuların esnekliğini arttırarak bunları baskı ve gerginliklere karşı güçlendirir. Beden eğitimi etkinlikleri düzenli olarak yapıldıklarında, organizmanın fiziksel uygunluğunu ve dayanıklılığını buna bağlı olarak iç organların fonksiyonlarını geliştirir. Böylece organizmanın değişen koşullara daha kolay uyum sağlaması ile yorgunluğa karşı koyma gücü artar. En çok etki ise becerilerin gelişmesi kassal hareketle verimliliğin artması dolayısıyla kassal güç ve dayanıklılığın artmasında görülür.
Beden eğitiminde yapılan fiziksel egzersizler, çocukların kemik ve merkezi sinir sistemi gelişimini olumlu yönde etkilerken, kilo kontrolü ile dengeli bir şekilde kilo almalarını da sağlamış olur ve bunun gibi daha çok sağlık açısından olumlu etkileri vardır peki sadece bu kadar mı? Bunun gibi daha çok sağlık açısından olumlu etkileri vardır bunun yanın da zihinsel olarak hareket etmek insan zihnini rahatlatmak stresi ve gerginlik oranını düşürdüğü gözlemlenmiştir. Beden eğitimi kendini ifade etme ve yaratıcılık olanakları da sağlar. Oyun ve spor ortamında ki etkileşim duyguların oluşumu ve kontrolü için uygun olanaklar gerçekleştirir.
Eğer beden eğitimde takım oyunu varsa karakter ve kişilik gelişimine katkı da bulunur. Güçlü bağlar kurulur bunlar bağlılık, takım ruhu, grup etkileşimi oyun ve spor alanlarında görülen özelliklerdir. Bu özelliklerinde kişilik gelişiminde önemli ölçüde katkıları vardır. Bunun ötesinde düzenli olarak spor yapan kişiler özellikle de bir branş üzerine yoğunlaşan çocuklar özgüvenlerini ve sorumluluk bilincini geliştirirler zamanlarını doğru kullanabilme, başkalarıyla iletişim kurabilme becerileri kazanırlar. Takım sporları sayesinde paylaşmayı, dayanışmayı, ekip çalışmasını öğrenen çocuklar kendi yeteneklerini de keşfetmelerinde yardımcı olmaktadır. spor ile hafızlarını ve aynı zamanda zekalarını güçlendiren çocuklar geniş bir sosyal çevreye sahip olmakla birlikte olumlu bir benlik gelişimi edinmiş olurlar. Yarıştıklarında kazanma ve kaybetme durumları ile çocuklar farklı duygu ve heyecanları deneyimleyerek mutlu olabilmeyi mücadele etmeyi bir sonra ki adımda daha iyi ve başarılı olmayı hedeflerler ve bunları günlük yaşamlarına aktararak başarılı olup takdir edilirler.
BEDEN EĞİTİMİ DERSİ ÖNEMSİZLEŞTİRİLİYOR MU?
Beden eğitimi dersleri gerektiği kadar önem görmüyor mu? Aklımızda ki sorulardan sadece bir tanesi. Günümüzde şu an çoğu ders online olduğu gibi de beden eğitimi dersleri de online şekilde işleniyor ya da biz buna umarım işleniyordur da diyebiliriz. Maalesef bunu üzülerek söylemeliyim ki bu ders gereğine uygun bir şekilde işlenmiyor ve önem görmüyor bu dersin içeriğini yoklama alıp öğrencilere istediği topu verip serbest bırakmak sanan kişiler mevcut ve bunun adının da “Beden Eğitim ve Spor” dersi olduğunu sanıyorlar ama aslında böyle değil. Tabi istisnalar var iyi ki de varlar ama maalesef bunu ufak istisnaların değil bütün herkesin beden eğitimi öğretmenlerinin bu mesleğin içinde olan tüm kişilerin dersinin ve müfredatının gereğinin bu dediklerim olmadığını bilmesi ve anlatması gerekiyor aslında olması gerekenin dersin aktif bir şekilde işlenmesi ve müfredatın gereği neyse o konuları öğrencilere anlatıp gösterilmelidir. Onlara spor yaptırmayı elinden geldiği kadar sevdirip hepsinden önemlisi bunların neden yaptıklarını açıklamalı onlara hayatlarında neler için işlerine yarayacaklarını söylemelidirler.
Beden eğitimi dersi, temelinde derslerinde ki oyunlar ve etkinliklerle paylaşımı eğlenmeyi ve eğlenirken, öğrenmeyi bir arada yapabileceklerini gösteren bir derstir ve bu dersi öğrencilerin benimseyip sevmeleri için öğretmenlerimiz çabalamalıdır. Çocukları yapamıyorlar, yetenekli değiller diye bir köşeye ayrıştırmadan onları motive edip destekleyerek o sınıf ya da faaliyet ortamına katılmaları sağlanılmalıdır ve bunu yapıldığında aslında onları o ortama değil topluma da katmış, kazandırmış olurlar.
Bir şeyler başarabildiklerini zor olsa da çabalamalarının ne kadar önemli ve güzel bir davranış olduğunu gösterilmelidir çünkü aslında bunlar her öğretmenin yapması gerekenlerdir onları sahiplenmek ve eğitmek öğretmenlik mesleğinin asıl ruhudur. Beden eğitimi dersi öğretmenlerinin ve bu camiada olan kişiler daha çok uğraşıp çabalamalı, bu algıyı yıkmalıdır ve branşa sahip çıkmalıdırlar. Buna karşılık gelerekten de spesifik bir şekilde bakılırsa başka branşların öğretmenleri beden eğitimi öğretmenleri’ nin dersinden ek ders yapıyorlar çoğunlukla neden beden eğitimi derslerinden alınarak matematik ek dersi yapılıyor ya da neden fizik, kimya vb… Aslında bu sürekli bir şekilde yapıldığında doğru bir tercih değildir. Tabi ki de bu dersler de önemli öğrenilmeli fakat aslında baktığımız da bir beden eğitimi dersi için matematik dersinden neden ek ders alınmıyor? Fakat anlatılmak istenen şudur ki bu sayılan dersler ne kadar önemliyse beden eğitimi dersi de bir o kadar önemlidir.
Nasıl sayısal ya da sözel derslerde sayıları veya kelimeleri kullanmayı öğrenip bunlar üzerinde sayısız düzen ve işlem varsa aynı şekilde beden eğitimi dersi de kişilere vücudunu nasıl kullanacağını bedeninin sağlığı için neler yapacağı bildirilen sayısız hareketi ve faaliyeti öğrendiği, ruhsal olarakta kişiyi pozitif yönde etkisi olan önemli bir derstir. Bunlardan en önemlisi spor yapmanın verdiği stres atma da aslında kişileri deşarj ederek yaşamında, okulunda daha çok motive ve konsantre olmalarını sağlamaktadır. Beden eğitimi dersinin de bu bakımdan diğer dersler kadar önemli ve değerli olduğunu yok sayılmaması ve sadece çocukların değil bütün herkesin yapacağı bir faaliyet olduğunu unutup bir köşeye atmamak gerekmektedir çünkü “Hareket herkesin doğasında vardır.” bunun içinde tüm beden eğitimi öğretmenleri ve öğretmen adayları bu camianın içinde bulunan kişiler de dahil olmak üzere herkes bu bilinci yaymalı ve kendi bölümlerini bu dersi daha çok koruyup sahiplenmeli ve üzerine düşmelidir.
