İçimizdeki Şeytan, Sabahattin Ali‘nin 1940 yayımlanan eseridir. Sabahattin Ali‘nin romanları genellikle klasik roman yapısından fazla ayrılmayan eserler olarak bilinir.
Romana geçecek olursam;
İçimizdeki Şeytan bütüncül bir eserdir. Baştan sona sürükleyici bir özelliği bulunan eser, iki ana karakter üzerine kuruludur; Ömer ve Macide.
Ömer, Balıkesirli yükseköğretim okuyan sivri ve kıvrak zekâya sahip bir çocuktur. Macide ise Ömer’in tam tersi kısıtlı bir yaşam tarzına sahip güzel bir kadındır.
İçimde biriken hislerin birdenbire patlayarak beni zerreler halinde dağıtacağından korkuyorum.
Ve bu karakterlerin birbirini severek evlenmeleri, hayat tarzları ve kişiliklerinin farklığındaki ayrılmalar ele alınır. Kitapta bu karakterin yanı sıra Ömer’in çevresindeki entelektüel olma çabasında olan ve bunun gücünü kullanan, her an birbirlerinin kuyusunu kazmaya hazır ve kendilerini ancak karşısındaki insanın ayağı kaydığında iyi hisseden, dostlarım dediği insanlar bulunur.
Acaba şuanda o ne düşünüyor? Herhalde beni değil… Niçin?.. Onun kafasında bir müddet yaşamak için neleri feda etmem ki?.. Her şeyi…
Kitap bütün olarak karakterlerin iç konuşmalarını, duygularını, kendileriyle hesaplaşmalarını ele alır. Kitabı okurken kendimle yüzleşip içimizdeki duyguların o kadar da masum olmadığını ve düşüncelerimizin o kadar da masumiyet barındırmadığını gördüm. Ve kendi zihnimizde oluşturduğumuz ve inandığımız bahanelerimiz, duygularımız, hislerimiz bundan daha güzel açıkça ifade edilemezdi bana soracak olursanız. Sabahattin Ali, bu romanında bunu yapmaktadır. Karakterler, derin betimlemelerle tasnif edilir. Son olarak, Sabahattin Ali’nin bu romanı yazmaktaki asıl amacının dönemindeki diğer aydınlara göndermelerde bulunmak olduğu, Ömer’in yakın arkadaşı Nihat karakterinin Nihal Atsız, bir diğer karakter İsmet Şerif’in Peyami Safa, şair olarak yergiyle söz edilen Emin Kamil’in ise Necip Fazıl olduğu birçok yerde yazılmıştır.
unuttum diyemem, fakat üzerimde tesiri kalmamış.
