İnsanoğlu hayatta olduğu süre zarfında birçok deneyimlere şahitlik etmiş hatta bu deneyimlerinden birçok ders çıkarmıştır. Bu deneyimlerden belki de en önemlisi ve hayati önem arz edeni de şüphesiz ilk yardım uygulamalarıdır.
Dünyamız yaklaşık 4.5 milyar yaşında olduğunu düşünür, 150 bin yıllık insanlık tarihini de göz önüne alırsak ne kadar çok tecrübe ve bilgi birikimi olduğunu siz düşünün. Zira günümüzde olduğu gibi tarih boyunca da insanlar hep birbirlerine yardım etme ve hasta olanı iyileştirme konusunda bir çaba içerisindeydiler.
İlkel insanlar vücuttan kan aktığını gördüklerinde o kişinin artık geri dönülmez bir çıkmaza girdiğini ve daha fazla yaşayamayacağını düşünür ve onu ölüme terk ederlerdi. Ancak kanayan yaranın üzerine bastırılacak bir bez ile her şeyi yoluna koyacaklarını zamanla ve tecrübe edinerek öğrenebilmişlerdi.
Gelin şimdi biz de bu tecrübelerle elde edilmiş, zamanla günümüze kadar gelen küçük ama etkili hayat kurtarıcı müdahalelerde doğru olarak bildiğimiz yanlışların üstlerinden geçelim.
Doğru Bilinen Yanlışlar
En başta da dedim ya ilkel insanlar kanamalı birisini gördüklerinde artık o kişiden ümitlerini kesmiş ve o kişiyi ölüme terk etmişlerdi. İşte zamanla kanamalı olan kişinin hayatını kurtaracak tecrübeler edinilmeye başlanmış oldu. Bu bilgiler de günümüzde çoğunlukla dilden dile yayıldığı için hatalar ya da yanlış anlaşılmalar çokça olabiliyor.
Turnike Uygulaması
Bunlardan bir tanesi de en ufak kanaması olan yaralıya bile yaptığımız turnike uygulaması. Doğru turnike, kopan uzuv yada bası (kanamanın olduğu bölgenin üzerinde ki en yakın atardamara uygulanır) ile durdurulamayan kanamalarda uygulanır.
Yaralının daha rahat hareket etmesi ve ileride daha az hasar alması için direk turnike uygulamasından ziyade öncelikle yaraya en yakın atar damara bası yapılması daha etkili olacaktır. Bu bası yapılırken temiz bir bez kullanılması ve bez kirlendikten sonra yerinden kaldırılmadan yeni bir bezin üstüne konularak basıya devam edilmesi en faydalısı olacaktır. Tabi bunları yaparken de gerekli ise tıbbı ve profesyonel yardım için acil çağrı merkezinden (112) yardım istenmelidir.
Burun Kanamaları
Gelelim çokça karşılaştığımız bir diğer yanlışa, burun kanamalarında ne yapılmalı?
Hiç tereddütsüz birçok kişinin başı geriye yatırıp kan dışarı akmasın, kan kaybı olmasın gibi bir düşüncesi vardır. Aman ha! Bırakın 5-10 ml kan dışarı aksın bundan vücut çokta etkilenmez hele birde başı geriye yatırıp burun deliklerine pamuk tıkayanlar var sakın… Küçük bir burun kanaması soluk borusuna kaçan kandan dolayı kişinin ölümüne bile yol açabilir.
Gelelim burada yapılacak en basit uygulamaya; kişi sakinleştirilip mümkünse bir yere oturtulmalı ve başı öne eğdirilerek burun kanatlarına bası uygulanmalıdır. Kanama tahmini 5 dakika içerisinde duracaktır. Eğer daha uzun sürer ise kişi aynı pozisyonda kalmaya ve bası uygulamaya devam etmeli ve acil yardım (112) çağrılmalıdır.
Ağrı Kesiciler
Bir diğer yapmayı çokça sevdiğimiz hata ağrı kesiciler.
En ufak bir karın ağrısında bile ağrı kesiciye sarılıp anlık da olsa ağrımızın geçmesini sağlıyor olabiliriz. Tamam, bu masum gözüken ilaç ağrımızı o an için azaltmış olabilir ancak vücudumuzda olan değişimlere çare olmadı. Eğer kötüye giden bir durum var ise sadece bunun bir belirtisini belki de en önemli belirtisini ortadan kaldırmış olduk. Bu yüzdendir ki özellikle karın ağrısı gibi birçok sebebi olan ağrılarda ilaç kullanmadan önce bir hekime danışılması ve muayene olunması gerekmektedir.
Emeğinize sağlık mert bey ❤️